Aankoop onroerend goed: btw of registratierechten, hoe zat dat weer?

Als u als particulier de aankoop van een onroerend goed plant, weet u waarschijnlijk wel dat u ook nog rekening moet houden met allerlei bijkomende kosten bovenop de aankoopprijs. Deze aankoopkosten zal u dus ook in rekening moeten brengen wanneer u uw budget aan het samenstellen bent. Deze extra kosten zijn vaak verkooprechten of registratierechten, btw op de aankoop, notariskosten enzovoort.

De aankoop van een onroerend goed vergt steeds de tussenkomst van een notaris en die moet natuurlijk ook worden betaald. De grootste kostenpost zijn echter de belastingen bij de aankoop. Dit kan de btw of de registratierechten zijn. Wij leggen u kort het verschil uit en wat de tarieven zijn.

Btw bij de aankoop van een onroerend goed

De regel is dat u btw betaalt wanneer het een nieuw onroerend goed betreft. Een onroerend goed is nieuw wanneer het wordt verkocht voor 31 december van het tweede jaar na de ingebruikname. Stel dat u in oktober 2022 een woning in gebruik neemt, dan blijft deze nieuw tot en met 31 december 2024. 

Het btw tarief dat van toepassing is bedraagt 21%. Op vandaag bestaat er echter een tijdelijk verlaagd btw-tarief van 6% voor afbraak en wederopbouw.

De btw is trouwens ook verschuldigd op (uw aandeel in) de grond indien dit door dezelfde koper wordt verkocht samen met het gebouw zelf en dit in tegenstelling wanneer u enkel en alleen grond koopt (zie hierna). Koopt u de grond en het gebouw van twee verschillende verkopers – wat in de praktijk vaak het geval is bij een projectontwikkeling –, dan is er btw verschuldigd over de waarde van het gebouw en registratierechten over de waarde van de grond.

Koop je niet als particulier maar als professionele koper, dan kan je in veel gevallen de btw op de aankoop aftrekken.

Registratierechten bij de aankoop van onroerend goed

Kan het onroerend goed niet langer als nieuw worden beschouwd dan is niet langer btw verschuldigd bij een verkoop, maar wel registratierechten of meer specifiek het verkooprecht.

Binnen het verkooprecht zijn er diverse tarieven van toepassing afhankelijk de aard en de bestemming van het pand en of u al dan niet aan bepaalde voorwaarden voldoet. In Vlaanderen bedragen de verkooprechten 12% of 3% bij een verlaagd tarief. In Brussel liggen deze registratierechten op 12,5%

Verlaging registratierechten bij de aankoop van onroerend goed

Door de stijging van de huizenprijzen geldt nu een verlaging van de registratierechten bij aankoop van uw enige woning. Het gaat om een verlaging van 6% naar 3%. Kiest u ervoor om een ingrijpende energetische renovatie uit te voeren of de aangekochte woning gedeeltelijk te slopen en opnieuw op te bouwen? Dan betaalt u slechts 1% registratierechten.

Registratierechten eerste woning

In een eerder artikel kon u reeds lezen dat het standaardtarief sinds 1 januari 2022 12% bedraagt. Dit tarief in onder meer van toepassing op een investeringspand. Koopt u echter uw enige en eigen woning aan in Vlaanderen dan wordt er onder voorwaarden voorzien in een verlaging van het tarief tot 3%. U mag dus niet over een andere woning beschikken wilt u recht hebben op dit verlaagd tarief.

Registratierechten bouwgrond

Koopt u een bouwgrond, ook dan zal u het algemeen verkooprecht van 12% verschuldigd zijn. Bovendien kan u niet genieten van het verlaagde tarief van 3% ook al bouwt u later op de grond uw enige en eigen woning.

Conclusie: btw of registratierechten op de aankoop van uw onroerend goed

Het is dus van belang om reeds vooraf even na te gaan welke belastingen er verbonden zijn aan de aankoop van het onroerend goed. Deze zullen namelijk een hele hap uit uw budget nemen en u dient hier dus vanaf het begin een goed zicht op te hebben.

Een financieel adviseur kan u als particulier bijstaan in het opmaken van een financieel plan wat betreft de aankoop van uw woning.